zondag 25 maart 2012

Controversiële honneurs voor C(h)oeurs


Een voorstelling waar we naar uitkijken is "C(h)oeurs", de nieuwe dans-productie van Alain Platel.
Deze monumentale productie - 80 zangers plus dansers op de scène - is opgebouwd uit koorwerken van opera's van Verdi en Wagner. De voorstelling zou een maatschappelijke, eigentijdse relevantie hebben, m.a.w. reflecteren op wat er in Europa momenteel beweegt.
Zowel Verdi als Wagner leefden in tijdsgewrichten waarin de eengemaakte naties Italië en Duitsland nog in de maak waren en hun muziek is dan ook sterk symbolisch voor de nationale identiteiten van deze landen.
In het Madrileense Operahuis Teatro Real, waar Gerard Mortier baas is, vond reeds de première plaats die felle controverse opriep. Het is trouwens Mortier die de aanzet gaf aan Platel om deze productie te maken.

Of de controverse rond deze voorstelling gefundeerd is, of eerder afkomstig van een reactionair- bourgeois publiek,  is nog afwachten, tot juni.
Want dan komt "C(h)hoeurs" naar Brugge en Brussel.

In Focus Knack van enkele weken terug lazen we al erg apologerende reacties op de muzikale keuze van de opera-koren. Hier wordt op pedante manier benadrukt welk een weerzin deze muziek bij Platel en de dansers aanvankelijk opwekte. (Van Wagner-opera houden is blijkbaar nog steeds niet politiek-correct ?)
Platel moest zijn mening over Verdi en Wagner herzien toen hij de tijd te nam om hun muziek beter te leren kennen : hij vertelt op Klara's Babel dat vooral de stukken van Wagner toch wel onder de huid kruipen.
De voorstelling is bedoeld voor een breed publiek, niet noodzakelijk opera-liefhebbers.

Een van de belangrijke thema's blijkt te zijn : de massa, het individu, het samenvallen van deze twee en de gevaren ervan. Sommigen noemde de voorstelling "anti-fascistisch".
En de actualiteit van Indignados, beurs-crisis, Arabische lente, revoluties wordt blijkbaar expliciet door acteurs/dansers in beeld gebracht in de typische Platel-taal.
Een video toont het koor dat een rouwstoet met een omgekomen kind draagt, begeleid door een lamento van Verdi.
En wat te denken van de VRT-montage, waarin de "gevaren" van de massa geïllustreerd worden met een geluidsmontage van de juichende menigte bij de verkiezings-overwinning van NVA en de latijnse spreuk "Nil Volentibus Arduum" uit de mond van Bart de Wever.
Tijdens dit geluidsfragment staat het koor ostentatief met de hand in de eigen mond geduwd.

Daarop komt pater Gerard Mortier aan het woord en besluit op Bond-zonder-naam-achtige wijze dat wij mensen aan een waardencrisis lijden en Facebooken en Twitteren maar niet meer naar mekaar luisteren.

Een dag na de voorstelling was in een telefoongesprek met Klara merkbaar dat Platel een "rough ride" had gehad : zowel de belangrijke première als de intensieve voorbereidingen van de voorbije maanden hadden hun tol geëist.
Platel benadrukte de heftigheid van de emoties die al aanwezig is in de koormuziek, maar nog versterkt wordt in zijn beeldentaal, met daar bovenop nog eens de sterke reacties van het publiek.
Immers, de première was tumultueus verlopen, het publiek had blijkbaar luidruchtig commentaar geschreeuwd, zelfs tijdens intieme momenten.
Een belangrijke Spaanse journalist had zich zelfs omgedraaid, van het podium weg, bij het einde van de voorstelling, in Spanje blijkbaar een traditioneel teken van afkeer.
Op een video-reportage tracht Gerard Mortier de Spaanse beau-monde over de streep te trekken door te verwijzen naar de moderniteit van schilders als Goya, maar tevergeefs : de aangesprokene had genoten van de muziek maar niets begrepen van de dans.

Wordt vervolgd in juni in eigen land.

dinsdag 20 maart 2012

Hebzucht in de opera (5)


"Geld voel ik niet graag. Ik vind het zelfs vuil", zegt Gerard Mortier in De Tijd van afgelopen zaterdag. En verder: "Laatst heb ik gekeken naar wat een auto kost. Ik had daar echt geen flauw idee van. Ik viel bijna achterover toen ik ontdekte dat de prijs van een wagen makkelijk 16000 euro kan zijn. Die heb ik niet."

Dat zegt de man die zich door de New York City Opera een ontslagregeling van $335.000 liet betalen toen zijn budget door de crisis een beetje mager uitviel. Hoe hypocriet kan je zijn?

zondag 11 maart 2012

Parsifal in Amsterdam, op DVD en online via Arte Live

Wie de veelbelovende nieuwe Parsifal van DNO in Amsterdam wil meemaken : de losse kaartverkoop start op maandag 12 maart 2012.
première 12 juni 2012 voorstellingen 15 18 21 25 28 juni, 2 5 8 juli 2012.
We kijken al uit naar de lezing door dirigent Ivan Fischer, die ons eerder al live liet genieten van fragmenten uit Tannhäuser, Meistersinger en de Ring.

Voor de decors werd Anish Kapoor gevraagd, toch een van de toonaangevende hedendaagse kunstenaars. Zijn werk is monumentaal, zoekt de transcendentie en leegte op en lijkt een goede keuze voor Parsifal.
Pierre Audi regisseert hier zijn eerste DNO_productie sinds St-François d'Assise in 2008.

Hij werkte al eens samen met Kapoor in de Pelléas et Melisande in de Munt.

In de voornaamste rollen vinden we Falk Struckmann als verteller Gurnemanz, Christopher Ventris in zijn zoveeste Parsifal-rol en Alejandro Marco-Buhrmester als Amfortas.
We zijn ook benieuwd wat Petra Lang kan doen met de rol van Kundry : kan zij hier de nodige nuancering en schakering brengen ?


Verder bereikte ons het nieuws dat de Parsifal-productie van Harry Kupfer uit 1992 deze maand op DVD zal verschijnen bij EuroArts.
Baremboim fêteert hier zijn aanstelling als artistiek directeur bij de Berlijnse Staats-Opera.
De voornaamste rollen zijn heel straf ingevuld : Poul Elming, Falk Struckmann, John Tomlinson, en een jeugdige Waltraud Meier.


Een concertante uitvoering van Parsifal die eerder deze week plaatsvond in Parijs kan een tijdlang online beluisterd worden op ArteLive.
Op het eerste zicht lijkt dit een doorleefde uitvoering met Daniele Gatti, die het geheel uit het hoofd dirigeert.
Na het eerste bedrijf en op het einde wordt de start van het applaus in de kiem gesmoord door enkele ssshhh-ende puristen. En dit anno 2012 !

http://liveweb.arte.tv/de/video/Das_Orchestre_de_France_der_
Chor_und_die_Kantorei_von_Radio_France_spielen_Parsifal/