tag:blogger.com,1999:blog-413016439625407817.post1055982173474403538..comments2024-02-24T09:41:50.837+01:00Comments on <big>Leidmotief</big>: Stefan Hertmans bekent zich tot WagnerJos Hermanshttp://www.blogger.com/profile/08232684691999740227noreply@blogger.comBlogger2125tag:blogger.com,1999:blog-413016439625407817.post-70894792389703639202013-04-02T19:23:27.884+02:002013-04-02T19:23:27.884+02:00Bedankt voor uw reactie, mijnheer Hertmans. Ik zie...Bedankt voor uw reactie, mijnheer Hertmans. Ik zie het toch een beetje anders. Met moet niet vergeten dat de theoretische geschriften van Zürich tot stand zijn gekomen in ballingschap toen de kunstenaar op zichzelf teruggeplooid leefde. Zou er zonder de revolutie van Dresden een Kunstwerk der Zukunft geweest zijn? Misschien. Wagners obsessie was in eerste instantie artistiek, het realiseren van zijn muziek-esthetische utopie, die van het muziekdrama vergde weliswaar maatschappelijke hervormingen. Als dat voldoende is om Wagner tot cultuurfilosoof te canoniseren waarom noemen we hem dan mislukt? Ik zie dat zijn principes vandaag nog altijd werkzaam zijn. Hij mocht natuurlijk wel jaloers zijn op de pen van Nietzsche.<br /><br />Wagner was overtuigd van Nietzsche's talent als filoloog maar hij zag Nietzsche hoogstens als een lakei. Een evenwaardige persoonlijkheid zal Wagner nooit naast zich dulden. Daarvoor had hij te veel voor zijn kunst geleden en nu, anno 1876, was het tijd om te oogsten.<br /><br />De symbolische "échange" waar u het over heeft was éénrichtingsverkeer, vrees ik. Tenminste dat was de opinie van Wagner zelf. Kort voor zijn dood zegt hij : "Nietzsche habe gar keine eigenen Gedanken gehabt, kein eigenes Blut, alles sei fremdes Blut, welches ihm eingegossen worden sei" (Dagboek 4 februari 1883).<br />Dat zegt hij natuurlijk met zijn beperkte kennis van de filosoof Nietzsche want na Menschliches ,Allzumenschliches haakt hij haakt af.<br /><br />Borchmeyer en Salaquarda nemen Nietzsche op zijn woord. Dat brengt je nergens.<br />Nietzsche blaast koud en warm tegelijk. Waarom? Het antwoord ligt telkens in de privé sfeer. Nietzsche lezen zonder de privé-context is zinloos.<br />Van Borchmeyer is ook de uitspraak dat Nietzsche met Wagner gebroken zou hebben om als zelfstandig denker te kunnen overleven. De breuk zou dan veroorzaakt zijn door een diametraal tegenstelde ingesteldheid t.a.v. cultuur en de rol die kunst hoort te spelen. In het licht van de Nietzsche-biografie is dat compleet onhoudbaar. Ik verwijs hiervoor naar Nietzsche's Bayreuther Passion van Manfred Eger.<br /><br />Hoedanook, wij hopen dat u Jan Fabre heeft weten te inspireren tot een gelukkiger experiment dan de slappe on-Faberiaanse Parsifal die momenteel in de Vlaamse Opera loopt.<br />Jos Hermanshttps://www.blogger.com/profile/08232684691999740227noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-413016439625407817.post-51427805552596787982013-04-02T16:52:51.265+02:002013-04-02T16:52:51.265+02:00Geachte, ik lees uw blogpost en wil even reageren,...Geachte, ik lees uw blogpost en wil even reageren, meer bepaald wat betreft de vraag of Wagner ambities had als cultuurfilosoof. Ik herinner er u graag aan, dat Wagner in Das Kunstwerk der Zukunft lang voor Nietzsches 'Geburt der Tragödie' reeds had geschreven over de terugkeer van de Griekse tragedie, van Aischylos in combinatie met de denkbeelden van Schopenhauer. Toen Nietzsches Geburt verscheen was zijn compliment betekenisvol genoeg: dit is het boek dat ik zelf zou geschreven hebben - zoals we weten had hij veel invloed op Nietzsches denkbeelden door de gesprekken in Tribschen en elders. Wagner hechtte groot belang aan zijn eigen geschriften, sloot Nietzsche in zijn armen als erfgenaam van zijn denkbeelden en als zijn spirituele zoon, maar zag daarna (in Menschliches bv.) hoe deze erfenis op zijn zachtst gezegd anders werd aangewend; het lijkt me dus niet overdreven te stellen dat Wagners ambities op dat punt reëel waren, wat hem overigens tot eer strekt. Verder is het zeker zo dat heel wat van Nietzsches algemeen gestelde aforismen venijnige steken onder water ad hominem waren en dat Wagner dus een tientallen keren grotere rol speelt, zelfs in de algemeen-filosofosche paragrafen, dan men gewoonlijk aanneemt... Ik denk dus zeker wel dat de symbolische 'échange' een grote rol heeft gespeeld voor beiden. Recente onderzoekers zoals Borchmeyer en Salaquarda zijn overigens dezelfde mening toegedaan. Met vriendelijke groet, Stefan HertmansStefan Hertmanshttps://www.blogger.com/profile/05443753193840470434noreply@blogger.com