zondag 9 oktober 2016

Mariusz Trelinski met Tristan und Isolde in New York (*****)


AS GOOD AS IT GETS

Deze productie ging in première in Baden-Baden. Dat we ze vandaag opwaarderen is grotendeels te wijten aan de sterkere cast. De camera deed de rest. Jazeker, dit is het zoveelste pleidooi voor opera in de cinema. Ik kan echt maar één voordeel bedenken van de live ervaring in de zaal en dat is de grotere natuurlijkheid van de klank. Men dient echter ook te beseffen dat electronische klankweergave evidente voordelen heeft. René Pape kan in dat opzicht als schoolvoorbeeld dienen. Zijn monoloog van Koning Marke was zondermeer magistraal maar die verzadigde volheid van klank hoor je hem nooit afleveren in de zaal want zijn projectie is eerder gering. In de cinema daarentegen lukt het hem moeiteloos.

En dan is er de camera. Trelinski's scènebeeld is opgedeeld in compartimenten. Daarmee kan hij zijn cinematografische aanpak demonstreren. Soms zet hij bepaalde compartimenten in het donker om de focus te verleggen maar de toeschouwer in de zaal is steeds veroordeeld tot een totaalbeeld. In de cinema wordt de beelduitsnijding gedaan door de camera. Die switcht enkel naar het totaalbeeld wanneer dat relevant is. Dat is minder vermoeiend en de videoregie maakt deze scènes nog relevanter, zoals het benutten van de live-camera om Isolde's verbolgenheid in het eerste bedrijf door te seinen naar de stuurkajuit van de zichzelf afsluitende Tristan.

De grootste verrassing bij deze nieuwe cast kwam van Ekaterina Gubanova als Brangäne. Wat een schitterende prestatie! In haar zwarte mantelpakje kwam ze niet alleen uit een doosje, ze speelde Isolde's dienstmaagd als een hedendaagse Despina, gekneusd door het leven, ervaren door haar teleurstellingen in de liefde. Het contrast met de meisjesachtige Isolde van Nina Stemme was messcherp. Dat contrast was in Baden-Baden totaal afwezig tussen Eva-Maria Westbroek en Sarah Conolly.

Evgenyi Nikitin zette zijn Wagnercarrière onverminderd verder met een uitstekend debuut als Kurwenal.

René Pape overklaste Stephen Milling, de teleurstellende koning Marke van Baden-Baden. Hij had Tristans decoraties nog maar pas van het uniform gerukt of hij veinsde grote geëmotioneerdheid en liet zijn stem zelfs eventjes breken.

Stuart Skelton bevestigde de uitstekende indruk die hij als Tristan had nagelaten in Baden-Baden. Onmiddellijk valt de grote beheersing op waarmee hij de partij te lijf gaat. Enkel een dieper baritonaal timbre zou zijn heldhaftige tenor kunnen verlossen van een zekere benepenheid en extra glans verschaffen. Hoedanook, welkom in de champions league van de hedendaagse Wagnerzang, Stuart Skelton!

Nina Stemme zette de gave prestatie neer die we van haar gewoon zijn. In de dramatische delen klinkt ze nog altijd helder als een klaroen. Sommige tonen in het borstregister verliezen al eens aan definitie en het vibrato beheerst ze net voldoende om niet aan het flakkeren te slaan. Medeklinkers zijn haar ding niet. Dat heeft ze gemeen met Birgit Nilsson. Een sigaretje opsteken doet ze niet zo stijlvol als Westbroek, een karaktervolle Isolde die de rol benadert vanuit een grotere ervaring in de arena van de liefde. Stemme daarentegen speelt juist Isolde's onervarenheid uit, allicht omdat het meer past met haar persoonlijkheid.

Kinepolis herneemt deze live-relay op 17 oktober. Neem desnoods een dag verlof maar ga dit zien.

1 opmerking:

Willy Faes zei

Mooie recensie. Prachtige muzikale prestaties.Alleen met Trelinski 's regie heb ik het moeilijk. Voor mij: minder geslaagd.