zondag 25 maart 2012

Controversiële honneurs voor C(h)oeurs


Een voorstelling waar we naar uitkijken is "C(h)oeurs", de nieuwe dans-productie van Alain Platel.
Deze monumentale productie - 80 zangers plus dansers op de scène - is opgebouwd uit koorwerken van opera's van Verdi en Wagner. De voorstelling zou een maatschappelijke, eigentijdse relevantie hebben, m.a.w. reflecteren op wat er in Europa momenteel beweegt.
Zowel Verdi als Wagner leefden in tijdsgewrichten waarin de eengemaakte naties Italië en Duitsland nog in de maak waren en hun muziek is dan ook sterk symbolisch voor de nationale identiteiten van deze landen.
In het Madrileense Operahuis Teatro Real, waar Gerard Mortier baas is, vond reeds de première plaats die felle controverse opriep. Het is trouwens Mortier die de aanzet gaf aan Platel om deze productie te maken.

Of de controverse rond deze voorstelling gefundeerd is, of eerder afkomstig van een reactionair- bourgeois publiek,  is nog afwachten, tot juni.
Want dan komt "C(h)hoeurs" naar Brugge en Brussel.

In Focus Knack van enkele weken terug lazen we al erg apologerende reacties op de muzikale keuze van de opera-koren. Hier wordt op pedante manier benadrukt welk een weerzin deze muziek bij Platel en de dansers aanvankelijk opwekte. (Van Wagner-opera houden is blijkbaar nog steeds niet politiek-correct ?)
Platel moest zijn mening over Verdi en Wagner herzien toen hij de tijd te nam om hun muziek beter te leren kennen : hij vertelt op Klara's Babel dat vooral de stukken van Wagner toch wel onder de huid kruipen.
De voorstelling is bedoeld voor een breed publiek, niet noodzakelijk opera-liefhebbers.

Een van de belangrijke thema's blijkt te zijn : de massa, het individu, het samenvallen van deze twee en de gevaren ervan. Sommigen noemde de voorstelling "anti-fascistisch".
En de actualiteit van Indignados, beurs-crisis, Arabische lente, revoluties wordt blijkbaar expliciet door acteurs/dansers in beeld gebracht in de typische Platel-taal.
Een video toont het koor dat een rouwstoet met een omgekomen kind draagt, begeleid door een lamento van Verdi.
En wat te denken van de VRT-montage, waarin de "gevaren" van de massa geïllustreerd worden met een geluidsmontage van de juichende menigte bij de verkiezings-overwinning van NVA en de latijnse spreuk "Nil Volentibus Arduum" uit de mond van Bart de Wever.
Tijdens dit geluidsfragment staat het koor ostentatief met de hand in de eigen mond geduwd.

Daarop komt pater Gerard Mortier aan het woord en besluit op Bond-zonder-naam-achtige wijze dat wij mensen aan een waardencrisis lijden en Facebooken en Twitteren maar niet meer naar mekaar luisteren.

Een dag na de voorstelling was in een telefoongesprek met Klara merkbaar dat Platel een "rough ride" had gehad : zowel de belangrijke première als de intensieve voorbereidingen van de voorbije maanden hadden hun tol geëist.
Platel benadrukte de heftigheid van de emoties die al aanwezig is in de koormuziek, maar nog versterkt wordt in zijn beeldentaal, met daar bovenop nog eens de sterke reacties van het publiek.
Immers, de première was tumultueus verlopen, het publiek had blijkbaar luidruchtig commentaar geschreeuwd, zelfs tijdens intieme momenten.
Een belangrijke Spaanse journalist had zich zelfs omgedraaid, van het podium weg, bij het einde van de voorstelling, in Spanje blijkbaar een traditioneel teken van afkeer.
Op een video-reportage tracht Gerard Mortier de Spaanse beau-monde over de streep te trekken door te verwijzen naar de moderniteit van schilders als Goya, maar tevergeefs : de aangesprokene had genoten van de muziek maar niets begrepen van de dans.

Wordt vervolgd in juni in eigen land.

2 opmerkingen:

Jos Hermans zei

Ze kunnen het niet laten,he! Zo blijkt eens te meer. Welke boodschap heeft een Madrileens publiek aan de verkiezingsslogan van een Vlaams politicus die zich inspant om zijn eigen volk te emanciperen ? En dan verwijt men mij dat ik daar kritiek op lever.

Wanneer zullen we in deze context eens een linkse volksmenner opgevoerd zien, Jozef Stalin zeg maar, een man met 9 miljoen lijken op zijn geweten. Misschien een tip voor Platel voor een volgende voorstelling rond muziek van Sjostakovitsj?

Wanneer gaat links eens beseffen dat ze ongewild sympathie opwekken voor degene die ze menen te moeten bestrijden? Bij de volgende verkiezingsoverwinning van N-VA ?

Josz-Vosz zei

Op grond van foto's zie ik veel blootloperij, dat is wel een gewoonte geworden in dergelijke voorstellingen van dans en muziek.