Afscheid van Jean-Pierre Rondas

De inkt van Tom Lanoye’s interview in De Morgen was nog niet goed droog of er stond reeds een protestactie op stapel in de KVS, die warme haven waar cultureel links zich al vele jaren lijkt thuis te voelen. “Niet in onze naam”, zo stonden de deelnemers hun morele superioriteit uit te roepen. En “Solidariteit maakt een cultuur groot”, was die andere grote slogan. Als dat zo is, dan heeft de Franstalige cultuur in België de afgelopen 180 jaar wel een bijzonder slecht figuur geslagen, denk je dan. Maar zoals we weten: voor Amadezen is geen enkele hersenkronkel te gek. Dit was immers een apolitieke bijeenkomst, toch ?

Alain Platel is als choreograaf één van onze grootste talenten. Nooit zal ik één van zijn voorstellingen missen. Hij mag gerust zijn, dat zal zo blijven. Maar in de KVS stond hij te citeren uit Rob Riemens boekje “De eeuwige terugkeer van het fascisme” : “Het enige tegengif voor de bacterie die fascisme heet, is het oppikken van waarden zoals, liefde, vriendschap en solidariteit”. Dat zal wel niemand tegenspreken maar waarom richt hij zijn pijlen op Vlaanderen als hij die woorden uitspreekt?

Dichter Stefan Hertmans was ook van de partij. Enkele dagen voordien had hij op Klara al beschreven hoe hij vond dat zich in Vlaanderen stilaan een pre-fascistisch klimaat aan het installeren is : “Ik voel mij vooral machteloos wanneer ik kijk naar de reacties van La Flandre Profonde, om het zo maar eens te zeggen, op alle websites van alle media: van De Morgen, van De Standaard, van Zita, Telenet, noem maar op... het is allemaal hatelijk. Van zodra iemand probeert te nuanceren... "ja die idioten van Walen zullen weer dat..." Het is zo racistisch geworden. En blijkbaar is dat algemeen aanvaard, dat men dat doet, dat men zo infantiel egocentrisch redeneert. Dat wordt voor stoerheid versleten. Ik vind dat heel zorgwekkend. (...) Het is ook fundamentalistisch. Het is totalitair. Je ziet het ook: ze verdragen geen reacties, ze verdragen geen compromissen, ze verdragen geen antwoord. Het moet om hun eigen kleine zinnetje gaan. Dat is geen politiek, dat is barbarij voor mij.”

En zie, daar verschijnt het onuitroeibare “argumentum ad nazeum” weer in al zijn glorie. Breng uw tegenstander in verband met nazi-Duitsland en je slaat 2 vliegen in één klap: de discussie valt in een zwart gat en je komt eruit als moreel superieur. Het is een beproefde tactiek die wij zeer goed herkennen omdat ze altijd weer opnieuw wordt uitgespeeld door linkse tegenstanders van Wagner.

Heeft Stephan Hertmans een punt? Is er in het gespannen communautaire klimaat sprake van verzuring tussen Noord en Zuid? Vanzelfsprekend. Hoe kan het ook anders. De vraag is :wie is daarvan de schuld? Naar mijn gevoel is dat Franstalig België en nog geen klein beetje. Immers, met welk recht meent de Franstalige gemeenschap de laatste fase van de Vlaamse emancipatie te mogen afblokken? Nee, zegt links, het is allemaal de fout van die naargeestige, vendelzwaaiende Vlaams-nationalisten! Dankzij links schiet Vlaanderen zich in de voet. Bravo!

Ik moet toch niet telkens in herinnering brengen dat het België van 1830 een constructie was, opgezet door Franstaligen voor Franstaligen? Ik moet er toch niet aan herinneren dat Vlaanderen al zijn verworvenheden heeft moeten afdwingen, al bijna 200 jaar lang? Hoeveel Vlamingen weten dat het 100 jaar heeft geduurd voor dat de Vlaming onderwijs kon genieten in zijn eigen taal? Honderd jaar alsjeblieft! Politiek Vlaanderen heeft vandaag slechts één agendapunt : het wegwerken van een democratisch deficit. Welke Vlaming kan daar nu tegen zijn?

Vlaams-nationalisme heeft meerdere gezichten. Heeft links misschien nog nooit gehoord van de Gravensteengroep ?
Zijn dat die culturele navelstaarders die met hun infantiele egocentrische redeneringen een pre-fascistisch klimaat scheppen in Vlaanderen?

Beste Stefan, als je Vlaams-nationalisme gelijkschakelt met het rapalje dat je wel eens aantreft in de rangen van het Vlaams Belang, dan ben je net zo ongenuanceerd bezig als diegenen die je zegt te bestrijden. Geen goed woord, wat mij betreft, voor ongenuanceerde haatmail die je vindt op forums e.d. maar denk je soms dat alle Amadezen mentaal zijn uitgerust met de gave van het nuanceren ? Overigens meen ik mij te herinneren dat het opperhoofd van de N-VA met de regelmaat van een klok in de Franstalige pers beledigd wordt, tot in de editorialen van Le Soir toe. Niet bepaald bevorderlijk voor een afbouw van de verzuring tussen Noord en Zuid, dunkt mij.

De inzet van de politiek die de Gravensteengroep voorstaat is klaar en duidelijk: 1. de eerbiediging van de culturele en politieke eigenheid van de Vlaamse Gemeenschap; 2. een wettelijk afgebakend Vlaams territorium zoals van eender welk ander land in de wereld; en 3. als middel daartoe, een staatshervorming die de structuren van deze staat confederaal maakt. Dit is een helder democratisch perspectief. Blijft men het negeren, dan zal op termijn niet alleen BHV, maar de hele staat gesplitst worden.

Dat je zulk uitgangspunten als Vlaming niet ernstig in overweging zou kunnen nemen, dat is iets waar mijn verstand niet bij kan.

Eén van de auteurs van die Gravensteenmanifesten is Jean-Pierre Rondas. Tijdens de begindagen van het Vlaams Wagner Genootschap, anno 1997, leerde hij ons denkers kennen als Roger Scruton, Bernard Williams, Rüdiger Safranski . Later sloeg hij ons met verbazing door zijn verhelderende blik op de communautaire uitputtingsslag. Een legertje academici waaronder historici, juristen, economen liet hij in “Rondas” opdraven om het Vlaamse project te duiden. Aan het einde van elke uitzending was ik telkens meer Vlaams-nationalist als ervoor. Zoals ik vroeger al eens heb gezegd: ik kan geen onrechtvaardigheid verdragen. Twee weken geleden nam hij afscheid van het programma dat 30 jaar zijn naam had gedragen.

In De Morgen ("De Morgen onthult wat anderen willen verbergen!") werd dat gefêteerd met een interview . Hieruit licht ik de volgende passages:

“Ook in de cultuurwereld bestaat een pseudoprogressieve eenheidsmening. Tom Lanoye vorig weekend in De Morgen, de kunstenaars die zich in de KVS verzetten tegen de regeringsonderhandelingen… ik noem dat Noord-Belgen. België is voor hen een soort ideële, apoltieke, van harmonie doordesemde gemeenschap. De neutrale ruis over de betoging om een regering te eisen is toch pure apolitiek? Er wordt gemanifesteerd tegen de lengte van de onderhandelingen. De indruk wordt gewekt dat de politici ofwel te dom zijn om die consensus te vinden ofwel te halsstarrig en nog liever de welvaart van de mensen moedwillig bedreigen. ‘Ze kunnen het niet’. Wel, ik stel voor dat die manifestanten eens proberen hun zo vanzelfsprekende harmonievoorstellen voor te leggen op de onderhandelingstafel. Ik vrees dat ze hun naïeve hoop op een snelle wedergeboorte van het Nieuwe België snel zullen verliezen.”

“De consensusdemocratie is bijna een morele imperatief geworden : je moet overeenkomen. Op een zeldzame uitzondering na werkt politiek zo niet. Politiek is meningsverschil, compromissen zijn een dekmantel voor een machtsstrijd die hoe dan ook in de een of de andere richting is gekanteld. Helemaal te gek voor woorden vind ik dat het uitgerekend Amadezen zoals Dirk Tuypens zijn die nu vanaf het podium van de KVS tot harmonie oproepen. Niks tegen Amadezen – ze runnen hier de beste boekhandel van de stad- maar inzake harmonieus samenleven zijn zij nu eenmaal niet de meest geloofwaardige woordvoerders. En al die belgicistische liberalen lopen daar blind achteraan. Denken die nog voor zichzelf, vraag je je af. Dan krijg je Mathias De Clercq of Dirk Verhofstadt met een discours dat zogezegd antinationalistisch is, maar feitelijk het PVDA-standpunt vertolkt.”

“Bart de Wever is in zijn hoofd klaar om een compromis te sluiten. Zijn verduidelijkingsnota was daar toch een mooi bewijs van. Dat was niet het NVA-programma dat hij daar oplijstte. Maar als je dan door de tegenpartij ronduit gekleineerd wordt, begrijp ik dat je even aan de kant gaat staan. Dat is het gevolg van de eigenaardige dwangsituatie van een schijndemocratie. Alle Vlaamse partijen hebben de Vlaamse resoluties getekend, en bevestigd in de Octopusnota, waar iedereen het min of meer over eens is. Je krijgt dat maar niet verkocht aan de andere kant. Ze hoeven zich daar ook niks van aan te trekken omdat de democratie hier is uitgeschakeld.”

“Zullen we een federale kieskring instellen om het democratisch deficit weg te werken? Subiet, wat mij betreft! Maar dan wel een échte en geen getrukeerde, waar de zetels al op voorhand verdeeld zijn. Dan zouden wij kunnen zeggen: we kennen geen Vlamingen, Walen en Brusselaars meer, we kennen alleen Belgen. Goed plan, maar dan moet de grendelgrondwet wegvallen. Dan zijn we altijd en overal Belgen, die bij meerderheid beslissen. Bestaat de meerderheid uit Vlamingen? Jammer dan. Dat is de kwestie natuurlijk: die grendels en alarmbellen zijn niet uitgevonden uit vrees voor een Franstalige secessie , maar uit vrees voor de demografie en voor de democratie die voortvloeit uit de demografie.”

“De principes die een federale staat gezond zouden kunnen maken, als er maar aan gehoorzaamd werd, uit rechtvaardigheid, kun je aan de Franstaligen niet verkopen. Voor mij gaat het om wederzijdsheid, transparantie en loyauteit. Wederzijdsheid betekent dat je niet aan een ander vraagt wat je zelf niet wil toegeven. Willen de Franstaligen faciliteiten voor de Vlamingen die in Waals-Brabant wonen? Ik dacht het niet. Als je zoiets nog maar zegt ben je al een separatist.”

“De laatste jaren heb ik ervoor gekozen om een staatshervorming in Vlaamse zin ter sprake te brengen. Je kunt toch geen burger zijn van dit land, in de media werken en zoiets belangrijks als de omvorming van een land doodzwijgen? Het was toch wel godgeklaagd dat ik de eerste was om Bart Maddens, Theo Peeters en –horresco referens- Matthias Storme te interviewen op de radio. Anders was dat niet gebeurd. Ik heb op mijn eentje het evenwicht op de hele VRT willen herstellen. C’est tout”

Zo hoort u het eens van een ander. Merci, Jean-Pierre. We zullen je missen…