Over het beeldentheater van Romeo Castellucci schreef Johan Thielemans ooit: "De beelden stralen een sterke emotionele kracht uit, zodat de toeschouwer, ook al begrijpt hij ze niet, toch diep geraakt wordt." Het theater van Castellucci zou je kunnen vergelijken met de films van David Lynch. En net zoals Lynch staat Castellucci niet te springen om zijn verwarrende beelden te ‘verklaren’ want dan valt het mysterie weg, vindt hij. Het irrationele wordt dan leeggezogen door de rationaliteit.
Niettemin werd hij bereid gevonden om zijn aanstaande Parsifalproductie in Brussel in De Morgen als volgt toe te lichten :
“In Parsifal gaat het om een man die totaal onbewust is van zijn lotsbestemming maar die de kracht heeft van de onschuld. Door die onbewustheid kan hij een opening maken in een gesloten, zieke, ingeslapen gemeenschap, die niet meer kan overgaan tot de daad. Daardoor ontstaat een ongelooflijke dynamiek van transformatie, niet alleen van Parsifal zelf maar van alles rondom hem. De paradox is dat alles wordt getransformeerd door de onthechting. De doorbraak is een niet-handeling, Parsifal doet in de loop van het stuk door zijn onthechting afstand van zijn oorspronkelijke zuiverheid. Dat is een bevlekking a contrario.”
“Ik ga in Parsifal niet de geschiedenis van Duitsland en van het racisme en het antisemitisme vertellen, dat is mij te stereotiep. Parsifal is veel rijker, er zijn veel diepere niveau’s in het stuk. Parsifal kan een gesloten gemeenschap openbreken en tot mensheid maken. Dat is volgens mij het belangrijkste wat daar nu over te vertellen valt. Het gaat er niet om een bepaalde groep te redden; de verlossing is voor iedereen of voor niemand. In onze tijd kun je je niet meer zelf redden.”
“Parsifal wordt vaak voorgesteld als de tweede Christus, de wederkomst die in de theologie parousie wordt genoemd. Maar daar heeft het volgens mij niets mee te maken. In mijn enscenering zul je geen enkel christelijk teken zien: geen graal, geen speer. De graal is voor mij een spanning, een leegte, de vorm van een gemis. Maar dat gemis is wel wat de mensheid samenhoudt. De opening die wordt gemaakt is die naar de oversteek; de transformatie houdt in dat je altijd beschikbaar bent voor die openheid. In die zin wordt het individu belangrijker dan de gemeenschap. Maar ik geef toe: het is een werk dat op zeer vele en ook gevaarlijke manieren geïnterpreteerd is geweest; en ja, er was een nazi-interpretatie. Maar die veelduidigheid is ook de rijkdom ervan.”
“Ik moet de traditie vergeten en helemaal openstaan. Ik moet proberen te begrijpen welke de energielijnen zijn in het stuk. Een voorbeeld: het bloed in deze opera is niet het bloed van Christus of dat van het ras maar dat van de vrouw, het menstruatiebloed. Van daaruit ben ik de vrouw, of juister het vrouwelijk geslacht, gaan beschouwen als een centrale kracht in het stuk. Dat geslacht staat zowel voor aantrekking als voor afstoting. Tegenover de vermeende zuiverheid is het de onzuiverheid, de bevlekking, het vergif dat medicijn wordt. Amfortas heeft zich bevlekt met Kundry; je kan dus zeggen dat het bloed dat uit hem vloeit, het bloed is van kundry, dat neerkomt op Amfortas en de homoseksuele – of moet ik zeggen vrouwvijandige- gemeenschap van de graalridders. Dat seksuele – let wel: niet erotische maar genitale!- aspect is fundamenteel. Het vrouwelijke geslacht is hier niet dat van de minnares maar dat van de moeder, van de geboorte, gezien als een poort.”
“In Bayreuth zie je de mensen met gesloten ogen zitten om die goddelijke muziek op te zuigen. Die aantrekkingskracht maakt een persoonlijke keuze – en dus een vrije, kritische instelling- van de toehoorder nagenoeg onmogelijk. Ik heb dat in mijn voorstelling in een beeld gevat: een albinoslang. Zij is een teken voor de muziek en het vergif dat erin vervat is : de slang uit het paradijs, tegelijk bekoring en betovering, hypnose zelfs. De muziek van Wagner is zwarte magie; haar schoonheid is duivels.”
Volg het repetitieproces op de blog van Andrew Richards
Geen opmerkingen:
Een reactie posten