donderdag 26 juni 2014

Jonathan Kents "Manon Lescaut" in Londen (Utopolis) (****)


GLITTER AND BE GAY (IN PINK)

Waarom "Manon Lescaut" veel minder wordt gespeeld als Puccini's populaire trits is mij niet geheel duidelijk. Het werk kent een aarzelende start maar bevat verder voldoende vintage Puccini om gelijke tred te houden met Bohème,Butterfly,Tosca. Boze tongen beweren dat het libretto rammelt. Het is waar dat grote delen van het narratief plaats vinden tussen de bedrijven door zodat er vragen open blijven. Waarom verliet Manon Des Grieux voor Geronte na het eerste bedrijf? Wat gebeurde op haar proces? Waarom zijn de geliefden veroordeeld om om te komen in een dorre Amerikaanse woestijn? Voor Puccini moet het antwoord op al die vragen bijzaak zijn geweest want hij concentreert zich op 4 snapshots uit het leven van zijn twijfelachtige heldin. Het moet hem om de karaktertekening van zijn personages te doen geweest zijn en om hun emotionele reis, een reis waarmee het publiek zich moeiteloos zou kunnen identificeren. En dat is in deze productie aardig gelukt.
Elke vrouw zal zich herkennen in het dilemma van Manon: de keuze tussen luxe of liefde, ook als de berooide minnaar Jonas Kaufmann is. Elke man zal zich als gewillig slachtoffer naar de afgrond laten slepen éénmaal in de gunst van een fatale schoonheid als Manon, zeker als ze de looks heeft van Kristine Opolais. Identificatie is gegarandeerd zeker wanneer een droompaar als Kaufmann en Opolais, erotische spanning incluis, op het toneel te beleven valt.

Jonas Kaufmann mocht weer eens opdraven als weerloos romantisch slachtoffer, speelbal in de handen van een besluiteloos vrouwspersoon. Net als Werther gaat hem dat uitstekend af, ook al is het weer een debuut. Met zijn licht bronzen tenor zijn we onderhand genoegzaam vertrouwd. Ook met de minder aangename hese, baritonale kleur en met het feit dat zijn stem de warme glans van een Del Monaco of Corelli ontbeert. Maar wat hij doet met hetgeen de natuur hem heeft geschonken is fenomenaal. Ik ken geen zanger die zijn mogelijkheden zo voor de volle 100 procent weet te exploiteren. Nog euforischer zou ik moeten zijn over Kristine Opolais, een echte rasactrice die werkelijk alles aankan. Het is geen straf om 2 uur lang naar haar blote dijen te moeten gapen. En ze kan ook zingen, zij het steeds lichtjes onderkoeld. Haar zakdoekenmoment "Sola, perduta, abbandonata" was hartverscheurend. Het hele tweede bedrijf lang, met zijn grote liefdesduet, toont ze het beste acteerwerk dat ik ooit in een opera heb gezien. De meeste collega's - voor het gemak noem ik nu even geen namen- kunnen hier geen 50 procent van waar maken. Anders uitgedrukt : zonder dit droompaar zakt deze productie als een mislukte soufflé in elkaar.

Geen gepoederde pruiken in Jonathan Kents verfrissende mise-en-scène. Kent serveert geen schilderij van Watteau maar verismo van vandaag en houdt daarbij de sexindustrie tegen het licht. Kent en vooral Paul Browns decors werden in Londen behoorlijk afgebrand. The Telegraph had het zelfs over de lelijkste productie in Covent Garden sinds mensenheugenis. Daar was weinig van te merken. Alsof het publiek in de zaal een andere voorstelling te zien had gekregen. Waarmee weer maar eens bewezen is dat een voorstelling beter kan overkomen in de cinema als in de zaal. Het glazen boudoir ten huize van Geronte waar Manon haar softporno diensten aanbiedt voor een publiek van oude kale mannetjes was erg knap en visueel aantrekkelijk. De reality show die volgde bij de inscheping van prostituees in Le Havre en waarbij Geronte zich ontmaskert als pion van de vrouwenhandel, was interessant. De Amerikaanse woestijn van de finale werd gesubstitueerd voor een verlaten viaduct dat nergens naartoe leidde. In het blauwe schijnsel van het achterdoek kwam het in de buurt van een surrealistisch schilderij van Dali. Ik had met deze productie geen enkel probleem. Integendeel.

Antonio Pappano was in bloedvorm. Dat viel vooral op door de levendigheid van het tweede bedrijf en de sombere kleuren van het intermezzo. Hij demonstreerde nog maar eens dat hij Puccini beter begrijpt dan Wagner.

De volgende regisseur die aan zet is, is Hans Neuenfels, dit keer met Kaufmann en Netrebko. Première in München op 15 november. Waarschijnlijk volgend seizoen te zien als live-stream.

Geen opmerkingen: